Matematikte Kalansız Bölünebilme Kuralları sayesinde soruları pratik yollar ile çözebiliriz. Uzun uzun bölme işlemi yapmaya ihtiyacı duymayız. Bu bize sınavlarda ve yazılılarda zaman kazandıracaktır.
Kısaca bölünebilme kurallarını birer örnek ile açıklayalım.
2 ile bölünebilme kuralı
Çift sayılar 2 ile kalansız bölünür. bir sayının çift olup olmadığını anlamak için son rakamına yani birler basamağına bakılır. Birler basamağı 0, 2, 4, 6 yada 8 ise sayı 2 ye kalansız bölünür. Örnek sayılar: 12 – 34 – 348 – 1436 gibi .
3 ile bölünebilme kuralı
Verilen sayının rakamları toplamı 3 yada 3 ün katları ise sayı 3 e kalansız bölünür. Örneğin;
– 38 => 3+8 = 11 sayısı 3 ün katı olmadığı için 38 sayısı 3’e kalansız bölünmez.
– 147 => 1+4+7 = 12 sayısı 3^ün katı olduğu için 147 sayısı 3’e kalansız bölünür.
4 ile bölünebilme kuralı
Sayının son iki basamağı 4’ün katı olan sayılar 4 ile kalansız bölünür. Sonu 00 olan sayılarda 100 olarak düşünülür ve 4 ün katıdır. Misal;
– 2378 sayısının son iki rakamı 78 dir. 4’ün katı olduğundan 4’e kalansız bölünür.
5 ile bölünebilme kuralı
Sayının son rakamı yani birler basamağı 0 (sıfır) yada 5 (beş) olan tüm sayılar 5 ‘e kalansız bölünür. Örneğin;
– 35, 45, 100, 155, 2355 gibi .
6 ile bölünebilme kuralı
Verilen sayı hem 2 ye hem de 3 e bölünebiliyorsa bu sayılar 6 ya kalansız bölünür. Misal;
– 72, 126, 732, 1260
7 ile bölünebilme kuralı
Verilen sayının üstüne 312 yazıyoruz. Alt alta gelen rakamlar çarpılır ve çarpımlar toplanır. Toplamda elde edilen sayı 7 nin katı ise sayı 7’ye kalansız bölünür deriz.
8 ile bölünebilme kuralı
Verilen sayının 8 ile bölünüp bölünemediğini anlamak için son rakamına bakarız. Son üç rakamı 8 in katı ise sayı 8’e kalansız bölünür deriz. Misal;
– 1432 sayısının son 3 rakamı 432 dir. 432 sayısı 8 ile tam bölünebildiğinden sayı 8 e tam bölünür diyebiliriz.
9 ile bölünebilme kuralı
Verilen sayının 9 ile tam bölünüp bölünemediğini anlamak için sayının rakamlarını topluyoruz. Elde edilen toplam 9 un katı ise sayı 9 a tam bölünür. Örneğin;
– 345 sayısının rakamları toplamı 12 dir. 9 un katı değildir.
– 7569 sayısının rakamları toplamı 27 dir. 9 un katıdır.
10 ile bölünebilme kuralı
Son rakamı yani birler basamağı 0 (sıfır) olan sayılar 10 ile kalansız bölünebilir.
11 ile bölünebilme kuralı
Sayının 11’e tam bölünebilmesi için son rakamından başlayarak rakamların üzerine + ve – işaratleri sırası ile yazılır. Her işarete denk gelen rakamlar toplanır. Sonuçta çıkan sayı 11’in katı ise sayı 11 e tam bölünür diyebiliriz.
25 ile bölünebilme kuralı
Son iki rakamı 00, 25, 50 yada 75 olan sayılar 25’e kalansız bölünür.