ORAN
İki çokluğun birbirine bölümüne “oran” denir.
* Oranın birimi yoktur.
Yukarıdaki şekillerden 5 tanesi üçgen , 7 tanesi karedir.
* Üçgenlerin sayısının karelerin sayısına oranı kaçtır?
1 – Annem 32 ,babam 40 yaşındadır. Annemin yaşının babamın yaşına oranı kaçtır?
Çözüm :
2 – Sınıfımızda 24 erkek , 36 kız öğrenci var. Erkek öğrencilerin sınıf mevcuduna oranı kaçtır?
Çözüm :
3 – Yağmur’un parasının Nisa’nın parasına oranı 4/5‘tür. Paraları toplamı 45 TL olduğuna göre Nisa’nın ve Yağmur’un kaçar liraları vardır?
Çözüm :
4 – Toplamları 210 ,oranları 3/7 olan iki sayıdan küçük olan sayı kaçtır?
Çözüm :
ORANTI
İki veya daha fazla oranın eşitliğine “orantı “ denir.
* Orantıda verilen oranların içler çarpımı dışlar çarpımına ( çapraz çarpımlar ) eşittir.
1 – Doğru Orantı :
İki çokluktan biri artarken diğeri de artıyor ya da biri azalırken diğeri de azalıyorsa böyle orantıya “doğru orantı” denir.
←… azalıyor artıyor …→
←… azalıyor artıyor… →
* Tabloya bakıldığında ,kişi sayısı arttıkça çay sayısı da artıyor. Kişi sayısı azaldıkça çay sayısı da azalıyor.
* Yukarıdaki tabloda verilen çokluklar doğru orantıyı göstermektedir.
* Doğru orantıda içler çarpımı dışlar çarpımına eşittir.
1 – 9 kg. vişneden 2 litre vişne suyu yapılıyor. 36 kg vişneden kaç litre vişne suyu yapılır?
Çözüm :
NOT : Bilinmeyenin karşısındaki sayı paydaya yazılır.Diğer sayılar paya yazılır.